| ID | 14 |
|---|---|
| Τίτλος | Βοσπορίς |
| Υπότιτλος/οι | |
| Εξώφυλλο |  |
| Έναρξη έκδοσης | 1899-04-07 |
| Λήξη έκδοσης | 1906-03-20 |
| Τόπος έκδοσης | Κωνσταντινούπολη |
| Γλώσσα | Ελληνικά |
| Κατηγορία Εντύπου | Περιοδικό |
| Κατηγορία Γυναικείου Περιοδικού | Γυναίκα εκδότρια - γυναικείο αναγνωστικό κοινό |
| Εκδοτικός Οίκος | |
| Συχνότητα έκδοσης | Δεκαπενθήμερο |
| Σχήμα σελίδας | 8 |
| Ψηφιακό Αποθετήριο Κυψέλης |
|
| Άλλες Βιβλιοθήκες | Γεννάδειος Βιβλιοθήκη (07/04/1899 - 10/04/1902, Πλήρης σειρά) Βιβλιοθήκη της Βουλής (10/01/1904 - 10/02/1906, με κενά) Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.) (1901 - 1906, με κενά) Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών (20/04/1904 - 10/06/1905 και 01/05/1907 - 15/10/1907) Εθνική Βιβλιοθήκη (Διάσπαρτα τεύχη) Βιβλιοθήκη Οικουμενικού Πατριαρχείου (Κωνσταντινούπολη) (Διάσπαρτα τεύχη) Ιδιωτική συλλογή Στρατή Ταρίνα (Διάσπαρτα τεύχη) Οικογενειακά Αρχεία Τ. Ταβανιώτη και Κ. Παντελάκη - Ταβανιώτου (20/04/1902 - 10/04/1903, Πλήρης σειρά) Εταιρία Μακεδονικών Σπουδών (1903 - 1906, Διάσπαρτα τεύχη) |
| Περιγραφή | Το γυναικείο περιοδικό «Η Βοσπορίς» εκδίδεται στην Κωνσταντινούπολη από τις 7 Απριλίου 1899 έως και τις 20 Μαρτίου 1906. Αρχικά κυκλοφορεί ως γυναικείο έντυπο, ενώ αργότερα εξελίσσεται σε οικογενειακό. Το περιοδικό εκδίδεται και διευθύνεται από τη λόγια Κορνηλία Λ. Πρεβεζιώτου. Οικονομικές και άλλες δυσχέρειες επιβάλλουν τη συμβολή διάφορων προσώπων στη διαχείριση ή τη διεύθυνση του περιοδικού. Κατά το χρονικό διάστημα από 10/03/1900 έως 30/07/1900 ο Λεωνίδας Κηλτζανίδης συνεργάζεται μαζί της ως εκδότης-διαχειριστής και το διάστημα από 05/09/1900 έως 20/03/1901 ο Ιωάννης Χατζόπουλος αναλαμβάνει χρέη διευθυντή. Από το τρίτο έτος και εξής η Κορνηλία Λ. Πρεβεζιώτου διευθύνει μόνη της το περιοδικό, ενώ από 10/01/1904 και εξής το συνδιευθύνει με τον μετέπειτα σύζυγό της, Εμμ. Ταβανιώτη. Σύμφωνα με την εκδότρια στόχος του εκδοτικού εγχειρήματός της είναι η ηθική ωφέλεια και η πρόοδος του γυναικείου φύλου. Η ύλη του περιοδικού, σύμφωνα με το προγραμματικό άρθρο του, κατανέμεται σε οκτώ (8) βασικές κατηγορίες: λογοτεχνία με ποιήματα, διηγήματα και μυθιστορήματα, πρωτότυπα και μεταφρασμένα, επιφυλλίδες, χρονογραφήματα και ανοικτές επιστολές. Στο περιοδικό εντοπίζονται εκπαιδευτικά, παιδαγωγικά και θρησκευτικά θέματα, μελέτες και δοκίμια για επιστημονικά, γενικής επιμόρφωσης, ιστορικά, φιλολογικά, αρχαιολογικά και ιατρικά θέματα, το γυναικείο ζήτημα με τον αντιχειραφετικό και κάποιες φορές χειραφετικό λόγο, θέματα οικιακής οικονομίας (συνταγές μαγειρικής, ζαχαροπλαστικής, ενδυμασίας και συμβουλές οικοκυρικής), θέματα ενημερωτικού χαρακτήρα (πνευματική, φιλολογική και καλλιτεχνική κίνηση), θέματα κοινωνικού και ψυχαγωγικού χαρακτήρα (μικρά αποφθέγματα, ανέκδοτα, αστείες ιστορίες και γελοιογραφίες) καθώς και στήλη αλληλογραφίας. Τα γραφεία του περιοδικού βρίσκονταν αρχικά στην οδό Μαχμουδιέ 7-9 στην εμπορικήπεριοχή του Γαλατά «εν τωβιβλιοπωλείω Γ. Ι. Σεϊτανίδου», έπειτα στην οδό Κουρσούμ Χαν αρ. 3, στη συνέχεια στην Κουρσούμ Χαν αρ. 23, ενώ αργότερα στο Κουλέ-Καπού, Μπουγιούκ-Χενδέκ, Σεφκέτ-Βέη-Χαν. Το τυπογραφείο του Ν. Γ. Κεφαλίδου εκδίδει τα πρώτα τεύχη του περιοδικού, ενώ τα υπόλοιπα τεύχη εκδίδονται στα τυπογραφεία των Κ. Ζιβίδου, Κ. Ζιβίδου και Ν. Θεοδότη, Γ. Γεωργόπουλου, Ν. Γ. Κεφαλίδου, Αλέξανδρου Νομισματίδου, Ευάγγ. Βασιλειάδου και Γ. Γεωργόπουλου. Η εκδότρια στον ετήσιο απολογισμό της επισημαίνει τις προκύπτουσες δυσκολίες, οι οποίες σχετίζονται με καθυστερήσεις λόγω τεχνικών τυπογραφικών λόγων, παρεκτροπές και καταχρήσεις των διεκπεραιωτών και των διανομέων, με το φύλο της, καθώς και με την εθνική απαξίωση που επέφερε η έλευση των δυτικών προτύπων. Σε όλη τη διάρκεια της έκδοσης της, «Η Βοσπορίς» αριθμεί διακόσια είκοσι τρία (223) τεύχη με οκτώ (8) σελίδες για κάθε τεύχος για το πρώτο έτος και δώδεκα (12) για όλα τα επόμενα. Εντοπίζονται είκοσι (20) τεύχη διπλά με είκοσι (20) σελίδες το καθένα και μερικά ενδιάμεσα με δεκαέξι (16) σελίδες. Από τις 7 Απριλίου 1899 και μέχρι τις 20 Ιουνίου 1899 τα πρώτα δώδεκα (12) τεύχη εκδίδονται σε εβδομαδιαία βάση, ενώ στη συνέχεια μέχρι το τέλος της έκδοσής του εκδίδεται ανά δεκαήμερο. Το σχήμα και οι διαστάσεις του περιοδικού είναι 4ο οκτασέλιδο (380x253 mm) για την περίοδο από 7 Απριλίου 1899 - 20 Ιανουαρίου 1900 και 4ο δωδεκασέλιδο (285x205 mm) από 10 Μαρτίου 1900 - 20 Μαρτίου 1906. Το διάστιχο είναι μονό σε δίστηλο με κάθετες γραμμές που χωρίζουν τις στήλες μεταξύ τους. Στην πλειονότητα των άρθρων η γλώσσα σύνταξης είναι αρχαϊζουσα υπερκαθαρεύουσα. Το περιοδικό «Η Βοσπορίς» χαρακτηρίζεται ως εικονογραφημένο, καθώς στα τεύχη του περιοδικού δημοσιεύονται εικόνες, τοπογραφίες, προσωπογραφίες ομογενών και ευεργετών, λιθογραφίες, ξυλογραφίες, φωτογραφίες και σχέδια εργόχειρων, κεντημάτων, πλεκτών και θηκών. Οι εικόνες έχουν διακοσμητικό ρόλο και μερικές φορές συνοδεύουν κείμενα, ενώ άλλοτε είναι ανεξάρτητες από αυτά. Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικές για την προώθηση της κυκλοφορίας του περιοδικού. Σε ορισμένα από τα τεύχη εντοπίζεται στην τελευταία σελίδα τους επιστολικός φάκελος με τα αρχικά των αποδεκτών, συνδρομητών ή ανταποκριτών, η πόλη τους και οι απαντήσεις στα ερωτήματα που έχουν τεθεί σε προηγούμενη επικοινωνία, απολογία για τυχούσες καθυστερήσεις στις δημοσιεύσεις των άρθρων, ευχαριστίες, πληροφόρηση για την εγγραφή νέων συνδρομητριών και αποστολή αποδείξεων για τις συνδρομές, κ.λ.π. Στο πλαίσιο της Οθωμανικής επικράτειας η Βοσπορίς κυκλοφορούσε στις γύρω περιοχές της Κωνσταντινούπολης όπως Πέραν, Γαλατά, Μαρμαρά, Φανάρι, Ξυλόπορτα, Μακροχώριο, Σκούταρι, Δαρδανέλια και Χάλκη. Σε άλλες πόλεις της Μικράς Ασίας όπως Σμύρνη, Άδανα, Σελεύκεια, Νικομήδεια, Ικόνιο, Κερασούντα, Τραπεζούντα, Νικομήδεια και Κυδωνίαις. Στον έξω ελληνισμό της Βαλκανικής χερσονήσου, όπως Ανδριανούπολη, Φιλιππούπολη, Βάρνα, Οδησσό, Βουκουρέστι, Μοναστήριον, Σαράντα Εκκλησίες, Κορυτσά, Αργυρόκαστρο. Στις ευρωπαϊκές περιοχές της Οξφόρδης και του Παρισιού μέχρι το Κάιρο και την Ιερουσαλήμ, καθώς και στις ελληνικές πόλεις όπως Αθήνα, Ιωάννινα, Σέρρες, Καβάλα, Θεσσαλονίκη, Δράμα, Θάσο, Ζάκυνθο, Παραμυθιά Ηπείρου, Σουφλί, Καρπενήσι, Καστελλόριζο, Σάμο, Λήμνο, Χίο και Μόλυβο. Η εγγραφή συνδρομητών και η είσπραξη των συνδρομών, καθώς και η αποστολή τραπεζιτικών επιταγών και ξένων γραμματοσήμων στα κεντρικά γραφεία της εφημερίδας ή του περιοδικού πραγματοποιούνταν από τους κατά τόπους ανταποκριτές, προσωπικότητες με επαγγελματικό κύρος και γνώση των κατά τόπους καταστάσεων και προσώπων. Η κυκλοφορία του περιοδικού γινόταν με το σύστημα των ετησίων ή εξάμηνων συνδρομών καθώς και με μεμονωμένα φύλλα.Στην πρώτη σελίδα κάθε τεύχους αναφέρονται οι όροι εγγραφής: «Αι συνδρομαί προπληρώνονται επί αποδείξει φερούση την υπογραφήν και σφραγίδα της Διευθύνσεως». Προκειμένου να προσελκύσουν αναγνώστες απέστελλαν σε επιλεγμένους αναγνώστες το πρώτο τεύχος δωρεάν, ενώ όσοι δεν επέστρεφαν το πρώτο φύλλο θεωρούνταν συνδρομητές: «Ο κρατών το α’ φύλλον, λογίζεται συνδρομητής». Το τίμημα ήταν 50 γρόσια για την πρωτεύουσα, 60 γρόσια για την επαρχία και 15 χρυσά φράγκα για τις συνδρομές του εξωτερικού. |
| Σχόλια | |
| Αναφορές/Βιβλιογραφία | Ενδεικτική βιβλιογραφία: Αναγνωστοπούλου, Χρυσούλα. «Όψεις της γυναικείας επιχειρηματικής
δραστηριότητας: Ελληνίδες εκδότριες στον οθωμανικό χώρο (1887-1922)».
Διδακτορική Διατριβή, Πανεπιστήμιο Κρήτης, 2018. Αναγνωστοπούλου, Χρυσούλα. «Το γυναικείο ζήτημα στο περιοδικό Η Βοσπορίς». Μνήμων, 32 (2011-2012): 123-150. Αναγνωστοπούλου, Χρυσούλα. «Το γυναικείο περιοδικό Η Βοσπορίς (1899-1906). Συμβολή στη μελέτη του γυναικείου οθωμανικού τύπου». Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία, Πανεπιστήμιο Κρήτης, 2010. Δαλακούρα, Κατερίνα. «Γυναικεία εκδοτική δραστηριότητα στον οθωμανικό
χώρο: Το φαινόμενο, οι προεκτάσεις και η πορεία του». Ημερίδα με θέμα Κυψέλη: Ψηφιακή ερευνητική βάση δεδομένων. Ο γυναικείος Τύπος στον Οθωμανικό χώρο (1845-1922). 28 Νοεμβρίου 2015, Ρέθυμνο. http://cms.fks.uoc.gr/kypseli/ Δαλακούρα, Κατερίνα. «Λόγοι για την εκπαίδευση στα ελληνικά γυναικεία περιοδικά του οθωμανικού χώρου (19ος αι.-1906): Η γυναικεία λαϊκή εκπαίδευση». Μνήμων, τχ. 31 (2010): 115-150. Dalakoura, Katerina. “Women and Publicity: The Emergence and Course of Women’s Press in Ottoman Context”. International Exhibition & Conference Women’s Press - Women of the Press. Women’s Periodicals and Women Editors in the Ottoman Space. University of Crete & Hellenic Open University. 9-11 November 2018, Rethymno. Dalakoura, Katerina. “Ottoman Women’s Press in Historical Research: State of the Art and Historiographical Issues”. International Exhibition & Conference Women’s Press - Women of the Press. Women’s Periodicals and Women Editors in the Ottoman Space. University of Crete & Hellenic Open University. 9-11 November 2018, Rethymno. Σημείωση: Η περιγραφή του εντύπου έχει στηριχθεί (πρωτίστως) στη μελέτη
του ίδιου του εντύπου και στην υπάρχουσα δευτερογενή βιβλιογραφία. |
Άρθρα του Βοσπορίς
| # | ID | Τίτλος | Υπότιτλος/οι | Έντυπο | Στοιχεία βιβλιογραφικής αναφοράς | Περίληψη | Πρωτότυπο | Μεταφρασμένο | Τίτλος πρωτότυπου (για μεταφρασμένο) | Γλώσσα πρωτότυπου | Συγγραφέας πρωτότυπου (για μεταφρασμένο) | Σχόλια |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 801 | 6107 | Υγιεινή και καλλονή | Βοσπορίς | <p>Έτος Δ, τχ. 9-10 (Ιούλιος 1902), σ. 110</p> | Ναι | Όχι | Ελληνική | Ανυπόγραφο. Το παρόν ανήκει στη μόνιμη στήλη Υπό τον Ήλιον. | ||||
| 802 | 6108 | Εξομολογήσεις | Βοσπορίς | <p>Έτος Δ, τχ. 12 (Αύγουστος 1902), σ. 127-131</p> | Ναι | Όχι | Ελληνική | Εν Ιωαννίνοις τη 25η Ιουλίου 1902. Πρόκειται για απόσπασμα ημερολογίου. | ||||
| 803 | 6109 | Οι σπόγγοι | Βοσπορίς | <p>Έτος Δ, τχ. 12 (Αύγουστος 1902), σ. 132</p> | Ναι | Όχι | Ελληνική | Εν Σύμη. | ||||
| 804 | 6110 | Η πανδρεμένη | Βοσπορίς | <p>Έτος Δ, τχ. 12 (Αύγουστος 1902), σ. 133</p> | Ναι | Όχι | Ελληνική | Μυτιλήνη 1902. Από την ποιητική συλλογή Λαχτάρες. | ||||
| 805 | 6111 | Τα παράδοξα εν τη φύσει | Βοσπορίς | <p>Έτος Δ, τχ. 12 (Αύγουστος 1902), σ. 133-134</p> | Ναι | Όχι | Ελληνική | Άρθρο σε συνέχειες. | ||||
| 806 | 6112 | Υποδοχή Ευρωπαίων εν Ιαπωνία | Βοσπορίς | <p>Έτος Δ, τχ. 12 (Αύγουστος 1902), σ. 134</p> | Ναι | Όχι | Ελληνική | Ανυπόγραφο. Το παρόν ανήκει στη μόνιμη στήλη Υπό τον Ήλιον. | ||||
| 807 | 6113 | Η σκηνή προ του χαλκογραφείου | Βοσπορίς | <p>Έτος Δ, τχ. 12 (Αύγουστος 1902), σ. 134-135</p> | Ναι | Όχι | Ελληνική | Ανυπόγραφο. Το παρόν ανήκει στη μόνιμη στήλη Υπό τον Ήλιον. | ||||
| 808 | 6114 | Ο Νιαγάρας | Βοσπορίς | <p>Έτος Δ, τχ. 12 (Αύγουστος 1902), σ. 135</p> | Όχι | Ναι | Αγγλική | Το παρόν ανήκει στη μόνιμη στήλη Υπό τον Ήλιον. | ||||
| 809 | 6115 | Ευχαριστήρια | Βοσπορίς | <p>Έτος Δ, τχ. 12 (Αύγουστος 1902), σ. 136</p> | Ναι | Όχι | Ελληνική | |||||
| 810 | 6116 | Εκ του αναγνωστηρίου η "Βισάνθη" | Βοσπορίς | <p>Έτος Δ, τχ. 12 (Αύγουστος 1902), σ. 131-132</p> | Οι εκδότες της Βοσπορίδος ευχαριστούν και δημοσιεύουν ποίημα αφιερωμένο στη Βοσπορίδα με τίτλο Τη θελκτική "Βοσπορίδι", το οποίο έγραψε και απέστειλε ο Α. Ιμαράκης. | Ναι | Όχι | Ελληνική | ||||
| 811 | 6117 | Επί τη αναρρήσει της Α. Α. Μ. του Σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ Χαν | Βοσπορίς | <p>Έτος Δ, τχ. 13 (Αύγουστος 1902), σ. 137</p> | Ναι | Όχι | Ελληνική | Ανυπόγραφο | ||||
| 812 | 6118 | [Σημείωμα εκδοτών] | Βοσπορίς | <p>Έτος Δ, τχ. 13 (Αύγουστος 1902), σ. 140</p> | Σημείωμα των εκδοτών σχετικά με την τακτοποίηση των οικονομικών εκκρεμοτήτων των συνδρομητών/τριών. | Ναι | Όχι | Ελληνική | Ανυπόγραφο | |||
| 813 | 6119 | Κύριοι και υπηρέται | Βοσπορίς | <p>Έτος Δ, τχ. 13 (Αύγουστος 1902), σ. 141-143</p><p>Έτος Δ, τχ. 14 (Αύγουστος 1902), σ. 153-155<span></span></p> | Ναι | Όχι | Ελληνική | Εν Κοντοσκαλίω τη 1η Ιουλίου 1902. | ||||
| 814 | 6120 | Η Ναυσικά | Βοσπορίς | <p>Έτος Δ, τχ. 13 (Αύγουστος 1902), σ. 143-145</p><p>Έτος Δ, τχ. 14 (Αύγουστος 1902), σ. 151-152<span class="redactor-invisible-space"></span></p> | Όχι | Ναι | Γαλλική | Jules Lemaitre | Χάλκη, Αύγουστος 1902. | |||
| 815 | 6121 | Οι κυνηγοί | Βοσπορίς | <p>Έτος Δ, τχ. 13 (Αύγουστος 1902), σ. 145-146</p> | Ναι | Όχι | Ελληνική | Υπογράφεται από το ψευδώνυμο "Ηγήσιππος". | ||||
| 816 | 6122 | Σοφοκλής Δ. Βαλτζής | Βοσπορίς | <p>Έτος Δ, τχ. 13 (Αύγουστος 1902), σ. 146</p> | Ναι | Όχι | Ελληνική | Υπογράφεται από τα αρχικά Ε.Τ. | ||||
| 817 | 6123 | Τιμητική διάκρισις | Βοσπορίς | <p>Έτος Δ, τχ. 13 (Αύγουστος 1902), σ. 146</p> | Ναι | Όχι | Ελληνική | Ανυπόγραφο | ||||
| 818 | 6124 | Ο χάρτης του Φάρου της Ανατολής | Βοσπορίς | <p>Έτος Δ, τχ. 13 (Αύγουστος 1902), σ. 147</p> | Ναι | Όχι | Ελληνική | Ανυπόγραφο. Το παρόν ανήκει στη μόνιμη στήλη με τίτλο "ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΙΣ". | ||||
| 819 | 6125 | Διαφήμιση | Βοσπορίς | <p>Έτος Δ, τχ. 13 (Αύγουστος 1902) [χωρίς αρίθμηση σελίδας]</p> | Ναι | Όχι | Ελληνική | Πρόκειται για διαφήμιση του καλλιτεχνικού φωτογραφείου του Νικολάου Ανδρειωμένου. | ||||
| 820 | 6126 | Διαφήμιση | Βοσπορίς | <p>Έτος Δ, τχ. 13 (Αύγουστος 1902) [χωρίς αρίθμηση σελίδας]</p> | Ναι | Όχι | Ελληνική | Πρόκειται για διαφήμιση του ιατρείου του Κλεόβουλου Χ. Κοκκολάτου. |
Συντάκτης/τρια του Βοσπορίς
| # | Συντάκτης/τρια |
|---|---|
| 1 | Πρεβεζιώτου-Ταβανιώτου, Κορνηλία |
Ιδιοκτήτης/τρια του Βοσπορίς
| # | Ιδιοκτήτης/τρια |
|---|---|
| 1 | Πρεβεζιώτου-Ταβανιώτου, Κορνηλία |
Είδος Περιοδικού
| # | Έντυπο | Είδος Περιοδικού |
|---|---|---|
| 1 | Βοσπορίς | Γυναικείο Περιοδικό |
Εκδότης/τρια του Βοσπορίς
| # | Εκδότης/τρια | Έντυπο |
|---|---|---|
| 1 | Πρεβεζιώτου-Ταβανιώτου, Κορνηλία | Βοσπορίς |